مقایسه دیفای کم‌ریسک با موتور جستجوی گوگل

ویتالیک بوترین، هم‌بنیان‌گذار اتریوم، در مقایسه‌ای هوشمندانه، پروتکل‌های دیفای (مالی غیرمتمرکز) با ریسک پایین را به موتور جستجوی گوگل تشبیه کرده است. این قیاس نه تنها اهمیت درآمد پایدار را برای شبکه‌های بلاکچین آشکار می‌کند، بلکه بر لزوم حفظ ارزش‌های اصلی اتریوم نیز تأکید دارد. همان‌طور که جستجوی گوگل ستون فقرات اقتصادی این شرکت غول‌آسا را تشکیل می‌دهد و امکان توسعه محصولات نوآورانه اما کم‌سودتر را فراهم می‌آورد، دیفای کم‌ریسک نیز می‌تواند منبع درآمدی باثبات برای اکوسیستم اتریوم باشد. این درآمد به نوبه خود، امکان حمایت از برنامه‌های غیرمالی و نیمه‌مالی را فراهم می‌کند که بازتاب‌دهنده ارزش‌های فرهنگی و اخلاقی اتریوم هستند، ارزش‌هایی که در ابتدا افراد را جذب این پلتفرم کردند.

بوترین اشاره می‌کند که در حال حاضر، بسیاری از برنامه‌هایی که می‌توانند درآمد زیادی برای اتریوم ایجاد کنند، شامل توکن‌های غیرمثلی (NFT)، میم‌کوین‌ها و معاملات پرریسک هستند. در مقابل، برنامه‌هایی که بازتاب‌دهنده ارزش‌های فرهنگی اتریوم هستند، اغلب در جذب پذیرش گسترده یا ایجاد کارمزد کافی با مشکل مواجه‌اند. این ناهماهنگی، "ناسازگاری زیادی در جامعه" ایجاد کرده است. از این رو، دیفای کم‌ریسک به عنوان راه‌حلی برای تولید کارمزد اصلی اتریوم مطرح می‌شود، زیرا می‌تواند این تنش‌ها را کاهش داده و تعادل بین بقای اقتصادی و پایبندی به اصول اخلاقی را برقرار سازد. این دیدگاه بر اهمیت استراتژیک دیفای باثبات و قابل اعتماد در اکوسیستم Web3 تأکید دارد.

پتانسیل دیفای کم‌ریسک برای ثبات اقتصادی

بوترین خاطرنشان می‌سازد که دیفای کم‌ریسک می‌تواند به مثابه یک لایه اقتصادی بنیادی عمل کند که پلتفرم اتریوم را از نظر مالی باثبات نگه می‌دارد. این ثبات، مشابه آنچه که موتور جستجوی گوگل برای شرکت مادر خود فراهم می‌کند، به اتریوم اجازه می‌دهد تا بر روی توسعه و حمایت از ابتکارات بلندمدت و نوآورانه که شاید در کوتاه‌مدت سودآور نباشند، تمرکز کند. وی به نرخ‌های سپرده‌گذاری برای وام‌دهی استیبل‌کوین در پروتکل Aave به عنوان مثالی از دیفای کم‌ریسک اشاره می‌کند. این نرخ‌ها برای استیبل‌کوین‌های با ثبات مانند تتر (USDT) و USDC حدود ۵ درصد و برای استیبل‌کوین‌های پرریسک‌تر بالای ۱۰ درصد است. این پروتکل‌ها، بدون نیاز به واسطه‌های سنتی، امکان کسب بازدهی پایدار را فراهم می‌آورند و می‌توانند منبع پایداری از کارمزد و ارزش برای شبکه اتریوم باشند.

این درآمد پایدار برای اتریوم حیاتی است تا بتواند از پروژه‌هایی حمایت کند که ممکن است بلافاصله درآمدزا نباشند، اما با مأموریت اصلی اتریوم برای ساخت یک اینترنت غیرمتمرکز، آزاد و باز همسو هستند. این شامل برنامه‌هایی در حوزه‌هایی مانند هویت دیجیتال، حاکمیت غیرمتمرکز، و زیرساخت‌های عمومی Web3 است که اگرچه در حال حاضر سودآوری بالایی ندارند، اما برای سلامت بلندمدت و پایداری اخلاقی اکوسیستم ضروری‌اند. در واقع، دیفای کم‌ریسک به عنوان یک موتور مالی برای کل اکوسیستم بلاکچین عمل می‌کند و به آن اجازه می‌دهد تا فراتر از سوداگری‌های کوتاه‌مدت رشد کند.

تفاوت جوهری: غیرمتمرکزسازی در برابر جمع‌آوری داده

مقایسه بوترین با گوگل فراتر از شباهت‌های درآمدی می‌رود و به تفاوت‌های جوهری مدل‌های انگیزشی می‌پردازد. او اشاره می‌کند که گوگل با وجود انجام بسیاری کارهای "جالب و ارزشمند" مانند توسعه مرورگرهای خانواده کرومیوم، تلفن‌های پیکسل و مدل‌های هوش مصنوعی منبع‌باز جمینای، بخش عمده درآمد خود را از جستجو و تبلیغات به دست می‌آورد. اما این مدل درآمدی مبتنی بر تبلیغات، گوگل را به سمت انباشت داده‌های کاربران سوق می‌دهد، که با روح اولیه منبع‌باز و مثبت‌اندیش آن در تضاد است. این تضاد، بین "خوب بودن" و "موفق بودن" یک چالش اساسی برای شرکت‌های متمرکز ایجاد می‌کند.

در مقابل، اتریوم به دلیل ساختار غیرمتمرکز خود، پتانسیل "بسیار بهتری" نسبت به گوگل دارد. ساختار غیرمتمرکز اتریوم به دیفای کم‌ریسک این امکان را می‌دهد که موفقیت مالی را با نتایج اخلاقی همسو کند و هماهنگی بین "موفق بودن" و "خوب بودن" ایجاد نماید. این بدان معناست که در اتریوم، انگیزه‌های مالی می‌توانند بدون به خطر انداختن حریم خصوصی کاربران یا ارزش‌های اخلاقی، به رشد شبکه کمک کنند. به جای انباشت داده و فروش تبلیغات، پروتکل‌های دیفای با ریسک پایین بر اساس شفافیت، عدم نیاز به اعتماد (trustlessness) و دسترسی آزاد عمل می‌کنند و از این رو با اصول اصلی اتریوم سازگاری کامل دارند. این مزیت کلیدی، اتریوم را به عنوان یک پلتفرم پیشرو در حوزه Web3 متمایز می‌کند، جایی که حاکمیت غیرمتمرکز و مشارکت جامعه اهمیت فراوانی دارد.

آینده دیفای و نوآوری فراتر از استیبل‌کوین‌ها

در حالی که دیفای کم‌ریسک اغلب حول محور تسهیل دسترسی به دلار آمریکا می‌چرخد، به ویژه برای افراد در کشورهای کم‌درآمد و با تورم بالا، بوترین تمایل دارد که نوآوری‌های دیگری نیز برای حمایت اقتصادی از اتریوم ظهور کنند. او ایده‌هایی مانند ساخت کریپتواست‌هایی را مطرح می‌کند که سبدی از ارزها را ردیابی می‌کنند، و "فلت‌کوین‌ها" که مستقیماً بر اساس شاخص‌های قیمت مصرف‌کننده (CPI) پایه‌گذاری می‌شوند. این رویکردهای جدید می‌توانند پایداری اقتصادی اتریوم را تقویت کرده و آن را از وابستگی صرف به استیبل‌کوین‌های دلاری رها سازند، و به تنوع‌بخشی به منابع درآمدی شبکه کمک کنند.

این تحولات در حالی رخ می‌دهد که مجموع ارزش قفل‌شده (TVL) در دیفای اتریوم اخیراً برای اولین بار از اوایل سال ۲۰۲۲ از ۱۰۰ میلیارد دلار فراتر رفته است، که نشان‌دهنده احیای این بخش پس از بازار نزولی ۲۰۲۲-۲۰۲۳ است. افزایش حرکت‌های نظارتی، به ویژه "قانون وضوح بازار دارایی‌های دیجیتال"، نیز پیش‌بینی می‌شود که پذیرش دیفای را بیشتر کند. یک نظرسنجی اخیر نشان داده است که بیش از ۴۰ درصد آمریکایی‌ها در صورت وضع قوانین قوی‌تر، آماده پذیرش دیفای هستند. این ارقام نشان‌دهنده پتانسیل عظیم دیفای برای تبدیل شدن به یک نیروی اصلی در اقتصاد دیجیتال جهانی و تقویت جایگاه اتریوم به عنوان ستون فقرات Web3 است.

چالش تعادل بین درآمد و ارزش‌های اتریوم

اتریوم، به عنوان یکی از پیشگامان عرصه بلاکچین و وب۳، همواره در جستجوی راهی برای حفظ تعادل بین پایداری اقتصادی و ارزش‌های بنیادین خود بوده است. ویتالیک بوترین، هم‌بنیان‌گذار اتریوم، اخیراً به این چالش مهم پرداخته و پیشنهاد داده است که پروتکل‌های دیفای (DeFi) با ریسک پایین می‌توانند نقشی مشابه جستجوی گوگل برای شرکت گوگل ایفا کنند؛ یعنی منبعی پایدار از درآمد را برای شبکه فراهم آورند، در حالی که اصول اساسی و غیرمتمرکز اتریوم دست‌نخورده باقی بمانند. این رویکرد می‌تواند اتریوم را قادر سازد تا از نظر اقتصادی به ثبات دست یابد، همان‌طور که سرویس جستجوی گوگل از کل مجموعه محصولات گوگل پشتیبانی می‌کند، اما با این تفاوت مهم که اتریوم می‌تواند موفقیت مالی را با نتایج اخلاقی و حفظ ارزش‌های فرهنگی خود همسو کند.

دیفای کم‌ریسک: ستون فقرات اقتصادی جدید اتریوم

بوترین معتقد است که پروتکل‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) با ریسک پایین می‌توانند به عنوان اصلی‌ترین مولد کارمزد برای شبکه اتریوم عمل کنند. او این ایده را به این صورت توضیح می‌دهد که درآمد حاصل از این پروتکل‌ها می‌تواند پایداری اقتصادی مورد نیاز را برای اتریوم به ارمغان آورد. به عنوان مثال، بوترین به نرخ سپرده‌گذاری برای وام‌دهی استیبل‌کوین‌ها در پروتکل دیفای Aave اشاره می‌کند که برای استیبل‌کوین‌های با ثبات و شناخته‌شده‌ای مانند تتر (USDT) و USDC در حدود ۵٪ و برای گزینه‌های پرریسک‌تر بالای ۱۰٪ است. این جریان درآمدی ثابت و قابل پیش‌بینی، می‌تواند به شبکه اتریوم کمک کند تا منابع لازم برای توسعه و نگهداری اکوسیستم خود را بدون تکیه بر فعالیت‌های پرخطر و سفته‌بازانه تامین کند. این مدل اقتصادی، به گفته بوترین، امکان می‌دهد که برنامه‌های غیرمالی و نیمه‌مالی که بیشتر با ارزش‌های فرهنگی اتریوم همخوانی دارند، بتوانند بدون نگرانی از عدم تامین مالی، به رشد و توسعه خود ادامه دهند.

برطرف کردن تنش‌های جامعه: همسویی درآمد و ارزش‌ها

یکی از چالش‌های مهمی که بوترین به آن اشاره می‌کند، تنش بین برنامه‌هایی است که درآمد کافی برای پایداری اکوسیستم فراهم می‌کنند و ارزش‌های فرهنگی و اخلاقی که در ابتدا افراد را به اتریوم جذب کرده است. پیش از این، بخش عمده‌ای از درآمد شبکه از ترکیبی از توکن‌های غیرقابل تعویض (NFTs)، میم‌کوین‌ها و معاملات سفته‌بازانه به دست می‌آمد. در مقابل، برنامه‌های غیرمالی و نیمه‌مالی که عمیقاً با ارزش‌های اصلی اتریوم همسو هستند، اغلب در جذب مخاطب گسترده یا تولید کارمزد کافی دچار مشکل بوده‌اند. بوترین این ناهماهنگی را عاملی برای "ناهنجاری فراوان در جامعه" توصیف می‌کند. راه‌حل او، دیفای کم‌ریسک است؛ سیستمی که می‌تواند ضمن ایجاد پایداری مالی، این تنش‌ها را کاهش داده و اطمینان حاصل کند که اتریوم هم از نظر اقتصادی موفق است ("doing well") و هم به ارزش‌های خود پایبند است ("being good"). رونق اخیر بازار دیفای، با عبور ارزش کل قفل شده (TVL) از ۱۰۰ میلیارد دلار و افزایش تمایلات نظارتی، به ویژه با قوانینی مانند Digital Asset Market Clarity Act که پیش‌بینی می‌شود پذیرش دیفای را بیشتر کند، گواه پتانسیل این حوزه است. یک نظرسنجی اخیر از DeFi Education Fund نیز نشان می‌دهد که بیش از ۴۰٪ آمریکایی‌ها در صورت وجود قوانین قوی‌تر، به دیفای علاقه‌مندند.

درس‌هایی از گوگل و برتری مدل غیرمتمرکز اتریوم

بوترین در توضیح دیدگاه خود، یک مقایسه روشنگرانه با گوگل انجام می‌دهد. او اشاره می‌کند که گوگل نیز کارهای "جالب و ارزشمند" زیادی انجام می‌دهد، مانند خانواده مرورگرهای کرومیوم، تلفن‌های پیکسل و مدل‌های هوش مصنوعی منبع‌باز جمینی، اما درآمدی که از این محصولات به دست می‌آید، در مقایسه با درآمد حاصل از جستجو و تبلیغات، ناچیز است. با این حال، بوترین از مدل انگیزشی گوگل انتقاد می‌کند و خاطرنشان می‌سازد که درآمد تبلیغاتی، شرکت را به سمت ذخیره‌سازی داده‌های کاربران سوق می‌دهد که با روحیه اصلی منبع‌باز و مثبت‌جمع گوگل در تضاد است. در اینجا، اتریوم پتانسیل "عملکرد بسیار بهتر" از گوگل را دارد. ساختار غیرمتمرکز اتریوم به دیفای کم‌ریسک این امکان را می‌دهد که موفقیت مالی را با نتایج اخلاقی همسو کند و هماهنگی بین "خوب عمل کردن" و "خوب بودن" ایجاد نماید. برخلاف گوگل، اتریوم می‌تواند بدون نیاز به انباشت داده‌های کاربران یا نقض حریم خصوصی، به پایداری اقتصادی دست یابد و این مزیت رقابتی مهمی در فضای وب۳ و فناوری‌های غیرمتمرکز محسوب می‌شود.

نوآوری‌های فراتر از دلار: آینده حمایت اقتصادی از اتریوم

در حالی که دیفای کم‌ریسک اغلب در مورد تسهیل دسترسی به دلار آمریکا است – به ویژه برای افراد در کشورهای کم‌درآمد و با تورم بالا – بوترین مایل است نوآوری‌های دیگری را نیز ببیند که حمایت اقتصادی از اتریوم را فراهم می‌کنند. او ایده ایجاد دارایی‌های کریپتویی را مطرح می‌کند که سبدی از ارزها را ردیابی می‌کنند و همچنین «فلت‌کوین‌هایی» که مستقیماً بر اساس شاخص‌های قیمت مصرف‌کننده (CPI) هستند. این رویکردهای نوآورانه می‌توانند به اتریوم کمک کنند تا از وابستگی صرف به دلار آمریکا فراتر رفته و مکانیزم‌های مالی متنوع‌تری را برای پایداری خود توسعه دهد. این استراتژی‌ها می‌توانند مقاومت اقتصادی شبکه را در برابر نوسانات بازار افزایش داده و ابزارهای مالی جدیدی را برای کاربران جهانی فراهم کنند، در حالی که به طور مداوم به اصول اساسی غیرمتمرکز بودن و ارائه ارزش واقعی پایبند باشند. این توسعه‌ها نه تنها پایداری اکوسیستم اتریوم را تضمین می‌کنند، بلکه مسیر را برای پذیرش گسترده‌تر و کاربردهای متنوع‌تر بلاکچین در سراسر جهان هموار می‌سازند.

نمونه‌های عملی دیفای با ریسک پایین

در فضای پرنوسان و متحول بلاکچین و کریپتو، مفهوم دیفای (DeFi) یا امور مالی غیرمتمرکز، پتانسیل عظیمی برای دگرگونی سیستم مالی جهانی به ارمغان آورده است. ویتالیک بوترین، هم‌بنیان‌گذار اتریوم، بر اهمیت پروتکل‌های دیفای با ریسک پایین تاکید کرده است؛ پروتکل‌هایی که می‌توانند درآمدی پایدار برای شبکه اتریوم به ارمغان آورند و همزمان ارزش‌های محوری این شبکه را حفظ کنند. او این رویکرد را به مدل تجاری گوگل تشبیه می‌کند که در آن جستجوی گوگل درآمد ثابتی را تامین کرده و به نوآوری‌های دیگر اجازه می‌دهد تا بدون فشار مالی، به تکامل خود ادامه دهند.

پایداری اقتصادی از طریق دیفای کم‌ریسک

ویتالیک بوترین در یکی از پست‌های اخیر وبلاگ خود، به تنش‌های مهمی در جامعه اتریوم اشاره می‌کند. این تنش‌ها حول محور برنامه‌هایی شکل گرفته‌اند که یا درآمد کافی برای پایداری اکوسیستم تولید نمی‌کنند (مانند بسیاری از اپلیکیشن‌های غیرمالی که بازتاب‌دهنده ارزش‌های فرهنگی اتریوم هستند) یا با وجود درآمدزایی بالا (مانند توکن‌های غیرقابل تعویض یا NFT، میم‌کوین‌ها و معاملات پرریسک) با ارزش‌های اخلاقی و فرهنگی که افراد را در وهله اول به اتریوم جذب کرده است، همخوانی ندارند. این ناهماهنگی، نوعی ناهنجاری را در جامعه کریپتو ایجاد کرده است. بوترین معتقد است که دیفای کم‌ریسک می‌تواند به عنوان مولد اصلی کارمزد برای اتریوم عمل کرده و این شکاف را پر کند.

این رویکرد نه تنها به پایداری اقتصادی شبکه کمک می‌کند، بلکه تضمین می‌کند که برنامه‌های غیرمالی و نیمه‌مالی بتوانند ارزش‌های فرهنگی و جمعی اتریوم را حفظ و تقویت کنند. در واقع، هدف این است که اتریوم بتواند "هم کار درست را انجام دهد و هم خوب باشد"؛ یعنی هم از نظر مالی موفق باشد و هم به اصول اخلاقی و تمرکززدایی خود وفادار بماند. این با مدل‌های تجاری سنتی که اغلب برای کسب درآمد بیشتر به جمع‌آوری داده‌های کاربران و تبلیغات متکی هستند، تضاد آشکاری دارد، تضادی که بوترین در مورد مدل گوگل نیز به آن اشاره می‌کند.

وام‌دهی استیبل‌کوین: نمونه‌ای بارز از دیفای پایدار

یکی از نمونه‌های عملی و روشن دیفای با ریسک پایین که بوترین به آن اشاره می‌کند، نرخ‌های سپرده‌گذاری برای وام‌دهی استیبل‌کوین‌ها است. در پروتکل‌های دیفای مانند Aave، امکان سپرده‌گذاری استیبل‌کوین‌هایی نظیر تتر (USDT) و USDC وجود دارد که در دسته "بلو-چیپ" قرار می‌گیرند. نرخ سود سپرده‌گذاری برای این استیبل‌کوین‌های باثبات، حدود ۵٪ است. این نرخ‌ها برای استیبل‌کوین‌های با ریسک بالاتر می‌توانند به بالای ۱۰٪ نیز برسند. این مدل، راهی پایدار برای تولید درآمد ارائه می‌دهد که نسبت به معاملات سفته‌بازانه بسیار کم‌ریسک‌تر است.

پروتکل‌های وام‌دهی استیبل‌کوین در حوزه وب۳، به کاربران امکان می‌دهند تا دارایی‌های دیجیتال خود را بدون نیاز به واسطه‌های سنتی، وام دهند یا وام بگیرند. این فرآیندها با استفاده از قراردادهای هوشمند روی بلاکچین اتریوم انجام می‌شوند و شفافیت و امنیت بالایی دارند. رشد اخیر ارزش کل قفل شده (TVL) در دیفای اتریوم که برای اولین بار از اوایل سال ۲۰۲۲ به بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار رسید، نشان‌دهنده احیای این بخش و اعتماد فزاینده به پروتکل‌های غیرمتمرکز است. با وجود رکود بازار خرسی در سال‌های ۲۰۲۲-۲۰۲۳، دیفای با افزایش مجدد فعالیت‌های نظارتی و تلاش‌هایی مانند قانون شفافیت بازار دارایی‌های دیجیتال، دوباره جان گرفته است که می‌تواند پذیرش آن را بیش از پیش افزایش دهد. حتی یک نظرسنجی اخیر نشان داده است که بیش از ۴۰٪ آمریکایی‌ها در صورت وجود قوانین قوی‌تر، مایل به استفاده از دیفای هستند.

نوآوری‌های آتی: فراتر از دلار در دیفای کم‌ریسک

با وجود اینکه دیفای کم‌ریسک اغلب به معنای تسهیل دسترسی به دلار آمریکا است، به ویژه برای افرادی که در کشورهای با درآمد پایین و تورم بالا زندگی می‌کنند، بوترین به دنبال نوآوری‌های دیگری نیز هست که بتوانند حمایت اقتصادی از اتریوم را فراهم کنند. او ایده ساخت دارایی‌های کریپتویی را مطرح می‌کند که سبدی از ارزها را ردیابی می‌کنند. این مفهوم شامل "فلت‌کوین‌ها" (flatcoins) نیز می‌شود؛ دارایی‌های دیجیتالی که مستقیماً بر پایه شاخص‌های قیمت مصرف‌کننده (CPI) ایجاد می‌شوند. این رویکرد می‌تواند پایداری بیشتری در برابر نوسانات بازار فراهم کرده و به کاربران در سراسر جهان امکان دسترسی به ابزارهای مالی با ثبات‌تری را بدهد.

پتانسیل اتریوم برای "عملکرد بسیار بهتر" از گوگل، به دلیل ساختار تمرکززدایی آن است. برخلاف گوگل که مدل درآمدی‌اش (تبلیغات) آن را به سمت جمع‌آوری داده‌های کاربران سوق می‌دهد و با روح اولیه منبع‌باز و "جمع-مثبت" آن در تضاد است، ساختار غیرمتمرکز اتریوم به دیفای کم‌ریسک کمک می‌کند تا موفقیت مالی و نتایج اخلاقی را همسو کند. این همسویی، هماهنگی بین "خوب عمل کردن" و "خوب بودن" را ایجاد می‌کند و اتریوم را در موقعیتی بی‌نظیر برای رهبری آینده امور مالی غیرمتمرکز قرار می‌دهد، جایی که ارزش‌های اخلاقی و باز بودن، در کنار پایداری اقتصادی رشد می‌کنند.

برتری اتریوم بر گوگل: تمرکززدایی و اخلاق

ویتالیک بوترین، هم‌بنیان‌گذار اتریوم، به‌تازگی دیدگاه‌های عمیقی را در مورد آینده‌ی اقتصادی این شبکه و چگونگی حفظ ارزش‌های بنیادین آن مطرح کرده است. وی معتقد است که پروتکل‌های دیفای (DeFi) کم‌ریسک می‌توانند منبع درآمدی پایدار برای شبکه اتریوم فراهم آورند، درست همان‌طور که جستجوی گوگل برای شرکت گوگل عمل می‌کند. با این حال، تفاوت کلیدی در این است که اتریوم می‌تواند این ثبات اقتصادی را در عین حفظ اصول تمرکززدایی و ارزش‌های فرهنگی خود به دست آورد، که این امر آن را در موقعیتی برتر نسبت به مدل‌های تجاری متمرکز سنتی، نظیر گوگل، قرار می‌دهد.

بوترین به یک «ناهماهنگی مهم» در جامعه اتریوم اشاره می‌کند؛ تضاد میان برنامه‌هایی که می‌توانند درآمد کافی برای پایداری اقتصادی اکوسیستم فراهم کنند (مانند توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)، میم‌کوین‌ها و معاملات سوداگرانه) و برنامه‌های غیرمالی یا نیمه‌مالی که ارزش‌های فرهنگی اتریوم را منعکس می‌کنند اما در جذب کاربران گسترده یا تولید کارمزد کافی با چالش مواجه هستند. این ناهماهنگی، تنش‌های زیادی را در جامعه ایجاد کرده است. راهکار پیشنهادی او، استفاده از دیفای کم‌ریسک به عنوان منبع اصلی تولید کارمزد است، که می‌تواند هم‌زمان به موفقیت مالی و حفظ اصول اخلاقی و فرهنگی این پلتفرم بلاکچین کمک کند.

مدل درآمدی پایدار و ارزش‌های اتریوم

ویتالیک بوترین تأکید دارد که پروتکل‌های دیفای کم‌ریسک می‌توانند ثبات اقتصادی لازم را برای شبکه اتریوم فراهم کنند. این پروتکل‌ها، برخلاف دارایی‌های پرنوسان و سوداگرانه، می‌توانند جریان درآمدی قابل پیش‌بینی‌تری ایجاد کنند که شبکه را قادر می‌سازد تا به فعالیت‌های نوآورانه و غیرمالی خود بپردازد و ارزش‌های فرهنگی و اخلاقی را که در ابتدا کاربران را به اتریوم جذب کرد، حفظ کند. او به نرخ‌های سود سپرده‌گذاری برای وام‌دهی استیبل‌کوین‌ها در پروتکل دیفای Aave به عنوان یک نمونه عینی اشاره می‌کند؛ جایی که نرخ‌ها برای استیبل‌کوین‌های معتبری مانند تتر (USDT) و USDC حدود ۵ درصد و برای استیبل‌کوین‌های با ریسک بالاتر، بیش از ۱۰ درصد است. این مدل، نشان‌دهنده پتانسیل دیفای کم‌ریسک برای تولید درآمد پایدار و قابل اتکا است.

بازار دیفای اتریوم اخیراً شاهد رشد چشمگیری بوده و ارزش کل قفل‌شده (TVL) در آن برای اولین بار از اوایل سال ۲۰۲۲ از ۱۰۰ میلیارد دلار فراتر رفته است. این رشد، پس از یک دوره رکود شدید در بازار خرسی ۲۰۲۲-۲۰۲۳، نشانه مثبتی از بهبود و پذیرش فزاینده این حوزه است. افزایش حرکت‌های نظارتی، به ویژه با قوانینی مانند «قانون شفافیت دارایی‌های دیجیتال»، می‌تواند پذیرش دیفای را بیش از پیش تقویت کند. نظرسنجی‌های اخیر نیز نشان می‌دهد که بیش از ۴۰ درصد از آمریکایی‌ها در صورت وضع قوانین قوی‌تر، به دیفای علاقه‌مند هستند، که این امر نویدبخش رشد و نفوذ بیشتر این فناوری وب۳ در آینده است.

تناقض در مدل کسب‌وکار گوگل در برابر شفافیت اتریوم

بوترین مقایسه‌ای روشنگرانه بین اتریوم و گوگل ارائه می‌دهد. او خاطرنشان می‌کند که گوگل بسیاری از کارهای «جالب و ارزشمند» انجام می‌دهد، از جمله مرورگرهای خانواده کرومیوم، تلفن‌های پیکسل و مدل‌های هوش مصنوعی منبع باز Gemini. با این حال، درآمد حاصل از این محصولات در مقایسه با آنچه از طریق جستجو و تبلیغات به دست می‌آید، ناچیز است. بوترین مدل درآمدی گوگل را مورد انتقاد قرار می‌دهد و اشاره می‌کند که درآمد تبلیغاتی این شرکت را به سمت جمع‌آوری و انباشت داده‌های کاربر سوق می‌دهد که با روحیه منبع باز و نتیجه مثبت اولیه آن در تضاد است.

در مقابل، ساختار تمرکززدایی اتریوم، آن را در موقعیتی بهتر قرار می‌دهد تا موفقیت مالی را با نتایج اخلاقی همسو کند. این امر به اتریوم اجازه می‌دهد تا هماهنگی بین «موفقیت اقتصادی» و «اخلاقی بودن» ایجاد کند. اتریوم به دلیل ماهیت بلاکچین و تمرکززدایی خود، پتانسیل این را دارد که بسیار بهتر از گوگل عمل کند. در حالی که گوگل برای کسب درآمد بیشتر به جمع‌آوری داده‌های کاربران و تبلیغات وابسته است، اکوسیستم اتریوم می‌تواند از طریق دیفای کم‌ریسک و سایر نوآوری‌ها، بدون به خطر انداختن حریم خصوصی و اصول اخلاقی کاربران، به ثبات مالی دست یابد. این تفاوت جوهری، مزیت رقابتی و اخلاقی بزرگی را برای اتریوم در عصر وب۳ به ارمغان می‌آورد.

پتانسیل تمرکززدایی برای یک اکوسیستم عادلانه‌تر

تمرکززدایی، کلید اصلی توانایی اتریوم برای برتری بر مدل‌های متمرکز مانند گوگل است. برخلاف گوگل که مدل انگیزشی آن مبتنی بر درآمد تبلیغاتی است و شرکت را به انباشت داده‌های کاربر ترغیب می‌کند، ساختار تمرکززدای اتریوم می‌تواند دیفای کم‌ریسک را به گونه‌ای قرار دهد که موفقیت مالی را با نتایج اخلاقی همسو کند. این به معنای ایجاد یک اکوسیستم است که در آن «خوب عمل کردن» (از نظر مالی) و «خوب بودن» (از نظر اخلاقی و فرهنگی) در تضاد با یکدیگر نیستند، بلکه مکمل یکدیگرند. در حالی که دیفای کم‌ریسک غالباً دسترسی آسان‌تر به دلار آمریکا را فراهم می‌کند – به‌ویژه برای افراد در کشورهای کم‌درآمد و با تورم بالا – بوترین خواستار نوآوری‌های دیگری نیز هست که بتواند از اتریوم حمایت اقتصادی کند.

او ایده ایجاد دارایی‌های دیجیتالی را مطرح کرده که یک سبد ارزها را ردیابی می‌کنند و همچنین «فلت‌کوین‌هایی» که مستقیماً بر اساس شاخص‌های قیمت مصرف‌کننده (CPI) هستند. این ایده‌ها، پتانسیل اتریوم را برای فراتر رفتن از مدل‌های مالی سنتی و ایجاد راه‌حل‌های نوآورانه با تمرکز بر منافع گسترده‌تر جامعه نشان می‌دهد. با توجه به روند اخیر رشد ارزش قفل‌شده در دیفای و افزایش پذیرش عمومی در کنار حرکت‌های نظارتی، اتریوم در مسیر تبدیل شدن به یک اکوسیستم بلاکچین قدرتمند و اخلاق‌مدار قرار دارد. این پلتفرم، با تکیه بر قابلیت‌های قراردادهای هوشمند و اصول تمرکززدایی، نه تنها می‌تواند پایداری مالی خود را تضمین کند، بلکه می‌تواند استانداردهای جدیدی را برای تعادل میان پیشرفت تکنولوژیک و مسئولیت اجتماعی در حوزه کریپتو و وب۳ تعیین کند.

چشم‌انداز آینده و نوآوری‌های فراتر از دیفای

دیفای کم‌ریسک: راهکاری برای پایداری اقتصادی اتریوم

ویتالیک بوتری، بنیانگذار اتریوم، اخیراً ایده‌ای مهم را مطرح کرده است که می‌تواند آیندهٔ اقتصادی این شبکه را متحول کند. او بر این باور است که پروتکل‌های دیفای (مالی غیرمتمرکز) با ریسک پایین می‌توانند منبع درآمدی پایدار و قابل اتکا برای شبکهٔ اتریوم باشند؛ نقشی که مشابه آن را موتور جستجوی گوگل برای شرکت گوگل ایفا می‌کند. این مقایسه نشان می‌دهد که چگونه یک سرویس اصلی و پرکاربرد می‌تواند پایداری مالی یک اکوسیستم بزرگ‌تر را تضمین کند، حتی اگر آن اکوسیستم در کنار آن، محصولات و خدمات نوآورانه اما با درآمد کمتر نیز ارائه دهد. در حال حاضر، بخش عمده‌ای از فعالیت‌های سودآور در اتریوم، شامل توکن‌های بی‌همتا (NFT)، میم‌کوین‌ها و معاملات سوداگرانه بوده است. این در حالی است که برنامه‌های غیرمالی یا نیمه‌مالی که بیشتر با ارزش‌های فرهنگی و اخلاقی اتریوم همسو هستند، در جذب کاربران گسترده یا تولید کارمزد کافی با چالش مواجه بوده‌اند. بوتری اذعان می‌کند که این ناهماهنگی، نوعی "ناهمخوانی" در جامعهٔ اتریوم ایجاد کرده و به همین دلیل، پروتکل‌های دیفای کم‌ریسک را به عنوان راه‌حلی برای تولید اصلی کارمزد در اتریوم پیشنهاد می‌کند. به عنوان مثال، او به نرخ سود سپرده‌گذاری استیبل‌کوین‌ها در پروتکل دیفای Aave اشاره می‌کند که برای استیبل‌کوین‌های باثباتی مانند تتر (USDT) و USDC حدود ۵ درصد و برای گزینه‌های پرریسک‌تر بالای ۱۰ درصد است. این مدل، درآمدزایی ثابت و قابل پیش‌بینی را برای شبکه فراهم می‌کند.

همسویی موفقیت مالی و ارزش‌های اخلاقی

یکی از چالش‌های اساسی در هر اکوسیستم در حال رشد، تعادل میان موفقیت مالی و حفظ ارزش‌های بنیادی است. بوتری تأکید می‌کند که اتریوم پتانسیل دارد تا در این زمینه حتی بهتر از گوگل عمل کند، چرا که ساختار غیرمتمرکز آن، شرایط بهتری را برای همسویی موفقیت مالی با نتایج اخلاقی فراهم می‌کند. او مدل انگیزشی گوگل را مورد انتقاد قرار می‌دهد که در آن، درآمد حاصل از تبلیغات، شرکت را به جمع‌آوری داده‌های کاربران سوق می‌دهد و این امر با آرمان‌های اولیهٔ گوگل در زمینهٔ اوپن‌سورس و رویکرد مثبت‌گرا در تضاد است. در مقابل، ساختار غیرمتمرکز اتریوم می‌تواند دیفای کم‌ریسک را به گونه‌ای هدایت کند که هم "موفقیت مالی" (Doing Well) و هم "اخلاق‌مداری" (Being Good) را در بر بگیرد. این رویکرد نه تنها به پایداری اقتصادی شبکه کمک می‌کند، بلکه تضمین می‌کند که ارزش‌های فرهنگی و اخلاقی که جامعه را به اتریوم جذب کرده‌اند، همچنان محترم شمرده شوند. هدف از این همسویی، رفع تنش‌های موجود در جامعهٔ اتریوم بر سر اینکه آیا برنامه‌های درآمدزا با اصول اخلاقی اولیهٔ شبکه سازگارند یا خیر، است. این تعادل به اتریوم اجازه می‌دهد تا ضمن رشد و توسعهٔ اقتصادی، هویت و اصول بنیادین خود را حفظ کند.

نوآوری‌های فراتر از دلار: افق‌های جدید برای دیفای

در حالی که بسیاری از پروتکل‌های دیفای کم‌ریسک فعلی بر تسهیل دسترسی به دلار آمریکا متمرکز هستند — به‌ویژه برای افرادی در کشورهای با درآمد پایین و تورم بالا — ویتالیک بوتری خواستار نوآوری‌هایی فراتر از این چارچوب است که حمایت اقتصادی بیشتری را برای اتریوم فراهم کنند. او ایده‌های جدیدی را مطرح کرده که می‌تواند افق‌های دیفای را گسترش دهد. از جمله این ایده‌ها، ساخت کریپتواست‌هایی است که سبدی از ارزهای مختلف را دنبال می‌کنند و همچنین "فلت‌کوین‌هایی" (Flatcoins) که مستقیماً بر اساس شاخص‌های قیمت مصرف‌کننده (CPI) طراحی شده‌اند. این نوآوری‌ها می‌توانند نوسانات بازارهای سنتی ارز را کاهش داده و ثبات بیشتری را برای کاربران به ارمغان آورند. تصور کنید دارایی‌های دیجیتالی که قدرت خرید شما را در برابر تورم حفظ می‌کنند یا به شما امکان می‌دهند بدون نیاز به دلار آمریکا، به ثبات اقتصادی دست یابید. این رویکرد نه تنها وابستگی به یک ارز خاص را کاهش می‌دهد، بلکه می‌تواند راه‌حل‌های مالی پایدارتری را برای جمعیت جهانی ارائه کند و به اتریوم امکان دهد تا نقش محوری‌تری در اقتصاد جهانی ایفا کند. این پیشرفت‌ها، ارزش‌های بنیادی اتریوم را تقویت می‌کنند و به آن کمک می‌کنند تا به عنوان یک پلتفرم پیشرو برای نوآوری‌های مالی غیرمتمرکز شناخته شود.

جمع بندی و توصیه نهایی این مقاله

تحلیل ویتالیک بوتری نشان می‌دهد که دیفای کم‌ریسک می‌تواند ستون فقرات اقتصادی آیندهٔ اتریوم باشد و پایداری مالی شبکه را بدون به خطر انداختن ارزش‌های اصلی آن تضمین کند. این رویکرد، نه تنها چالش‌های فعلی مربوط به تولید درآمد و همسویی فرهنگی را حل می‌کند، بلکه زمینه را برای نوآوری‌های عمیق‌تر و گسترده‌تر در حوزهٔ مالی غیرمتمرکز فراهم می‌آورد. آیندهٔ اتریوم، با تکیه بر ساختار غیرمتمرکز خود، می‌تواند تعادلی بی‌نظیر میان موفقیت اقتصادی و اصول اخلاقی ایجاد کند. توصیه می‌شود کاربران و توسعه‌دهندگان به جای تمرکز صرف بر فعالیت‌های سوداگرانهٔ پرریسک، به دنبال مشارکت در پروتکل‌های دیفای با ریسک پایین‌تر و پروژه‌هایی باشند که هم با ارزش‌های جامعه اتریوم همسو هستند و هم به پایداری بلندمدت آن کمک می‌کنند. در استفاده از دیفای، همیشه تحقیق و بررسی کافی (DYOR) پیش از هرگونه تعامل مالی ضروری است. آگاهی از ریسک‌ها، فهم مکانیسم‌های پروتکل‌ها و توجه به امنیت دارایی‌ها (مانند استفاده از کیف پول‌های امن و حفظ Seed Phrase) از نکات کلیدی برای حفظ سرمایه در این فضا هستند. این مسیری است که اتریوم را به سوی آینده‌ای روشن‌تر و باثبات‌تر، با پتانسیلی فراتر از مدل‌های سنتی، هدایت خواهد کرد.