معرفی Pico Prism: جهشی در مقیاس‌پذیری اتریوم

در فضای رو به رشد و پیچیده‌ی بلاکچین و کریپتو، مقیاس‌پذیری به عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی شبکه‌های لایه ۱، به ویژه اتریوم، شناخته می‌شود. با افزایش محبوبیت اکوسیستم دیفای (DeFi) و کاربردهای نوآورانه Web3، نیاز به توان پردازش بالاتر و تعداد تراکنش‌های بیشتر در ثانیه (TPS) برای پاسخگویی به تقاضا و حفظ پایداری شبکه حیاتی است. در این میان، شرکت Brevis، یکی از پیشروان در حوزه مقیاس‌پذیری اتریوم، با معرفی فناوری Pico Prism گامی بلند در این راستا برداشته است. Pico Prism یک راه‌حل مقیاس‌پذیری جدید برای اتریوم است که می‌تواند این شبکه را به مرز ۱۰۰۰۰ تراکنش در ثانیه نزدیک‌تر کرده و حتی اعتبارسنجی بلاکچین را از طریق تلفن‌های هوشمند ممکن سازد.

این فناوری پیشرفته، یک ماشین مجازی اتریوم با دانش صفر (zkEVM) است که به طور خاص برای اثبات بی‌درنگ (Real-time Proving) بلاک‌های اتریوم طراحی شده است. دستاوردهای اخیر Brevis، نشان‌دهنده یک نقطه عطف مهم در توسعه زیرساخت‌های اتریوم و باز کردن افق‌های جدیدی برای تمرکززدایی و کارایی در اکوسیستم کریپتو است.

Pico Prism: انقلابی در اثبات بلاک‌های اتریوم

نوآوری اصلی Pico Prism در توانایی آن برای اثبات تقریبا آنی بلاک‌های اتریوم نهفته است. در گذشته، این فرآیند بسیار پرهزینه و نیازمند ابرکامپیوترهای خاص بود. اما Brevis اکنون نشان داده است که با استفاده از پردازنده‌های گرافیکی (GPUs) معمولی و در دسترس مصرف‌کنندگان، می‌توان به این هدف دست یافت. این شرکت اعلام کرده است که با استفاده از سخت‌افزارهای مصرف‌کننده، به اثبات بی‌درنگ لایه ۱ اتریوم دست یافته است که یک پیشرفت قابل توجه محسوب می‌شود.

در یک آزمایش که در ماه سپتامبر انجام شد، Pico Prism با به‌کارگیری ۶۴ کارت گرافیک Nvidia RTX 5090، که از مدل‌های پرچمدار در بازار بازی‌های ویدئویی هستند، موفق شد در کمتر از ۱۲ ثانیه به ۹۹.۶% اثبات بی‌درنگ دست یابد. "اثبات بی‌درنگ" (RTP) به معنای تولید یک گواهی رمزنگارانه مبنی بر اجرای صحیح یک بلاک است، با سرعتی که از سرعت تولید بلاک‌های جدید فراتر می‌رود. این موفقیت به این معناست که فرآیند اثبات، که از نظر محاسباتی بسیار سنگین بود، بالاخره توانسته با استفاده از سخت‌افزارهای مصرف‌کننده و مقرون‌به‌صرفه با سرعت تولید بلاک‌ها همگام شود. Brevis همچنین یک نقشه راه برای دستیابی به ۹۹% اثبات بی‌درنگ با تعداد کمتر از ۱۶ کارت گرافیک RTX 5090 در "چند ماه آینده" ارائه داده است که نویدبخش کارایی بیشتر و دسترسی آسان‌تر است.

در حال حاضر، هر اعتبارسنج در شبکه اتریوم برای تایید بلاک‌ها باید تمامی تراکنش‌ها را مجدداً اجرا کند، که این امر نیازمند سخت‌افزار گران‌قیمت بوده و یک گلوگاه اساسی در مسیر مقیاس‌پذیری اتریوم ایجاد می‌کند. اما با ظهور Pico Prism و zkEVM، اعتبارسنج‌ها در آینده به جای بازاجرای تراکنش‌ها، صرفاً به تایید گواهی‌های دانش صفر (ZK-proofs) می‌پردازند. این تغییر، اعتبارسنجی سبک را برای اولین بار عملی می‌سازد و زمینه را برای رسیدن لایه اصلی اتریوم به نرخ ۱۰۰۰۰ تراکنش در ثانیه فراهم می‌کند.

مسیر اتریوم به سوی ۱۰۰۰۰ تراکنش در ثانیه (TPS)

پتانسیل Pico Prism برای ارتقای توان عملیاتی اتریوم و دستیابی به ۱۰۰۰۰ تراکنش در ثانیه (TPS) بسیار قابل توجه است. این هدف بلندپروازانه، بخش جدایی‌ناپذیری از نقشه راه اتریوم است و با پیشرفت‌هایی نظیر Pico Prism، اکنون بسیار واقع‌بینانه‌تر به نظر می‌رسد. رایان شان آدامز از Bankless پیش‌بینی کرده است که با نرخ رشد سه برابر در سال، مقیاس‌پذیری اتریوم لایه ۱ می‌تواند تا آوریل ۲۰۲۹ به ۱۰۰۰۰ تراکنش در ثانیه برسد. چنین توان عملیاتی بالا، اتریوم را به بستری قدرتمند برای پشتیبانی از حجم عظیم تراکنش‌های جهانی و کاربردهای گسترده Web3 تبدیل خواهد کرد.

این پیشرفت‌ها در زمینه اثبات بی‌درنگ با به‌روزرسانی‌های آتی خود اتریوم نیز هم‌راستا هستند. به‌عنوان مثال، انتظار می‌رود ارتقای Fusaka اتریوم که برای دسامبر برنامه‌ریزی شده است، فرآیند اثبات بی‌درنگ را ساده‌تر کند. جاستین دریک، محقق امنیت بیت‌کوین، توضیح می‌دهد که EIP-7825 مصرف گس هر تراکنش را محدود کرده و با فعال‌سازی اثبات موازی از طریق زیربلاک‌ها، کارایی را به شدت افزایش می‌دهد. وی همچنین اشاره می‌کند که تا پایان سال جاری، چندین تیم قادر خواهند بود هر بلاک EVM لایه ۱ را بر روی یک کلاستر ۱۶ GPU با مصرف کمتر از ۱۰ کیلووات در مجموع، اثبات کنند. این امر نه تنها به افزایش سرعت و کارایی کمک می‌کند، بلکه مصرف انرژی را نیز به طور چشمگیری کاهش می‌دهد که یک گام مهم به سوی پایداری و مسئولیت‌پذیری زیست‌محیطی در اکوسیستم بلاکچین محسوب می‌شود.

آینده‌ی اتریوم: زنجیره‌ای غیرمتمرکز با گره‌های تلفن همراه

دستاوردهای Pico Prism نه تنها یک پیشرفت فنی، بلکه یک گام اساسی به سوی تحقق چشم‌انداز آینده اتریوم است. بنیاد اتریوم این تحول را "یک گام بزرگ به سوی آینده اتریوم" توصیف کرده و مایک وارنر، کارآفرین حوزه فناوری، نیز با هیجان اعلام کرده است که "آینده تلفن به عنوان یک گره، اکنون به واقعیت پیوسته است." این چشم‌انداز، نشان‌دهنده تبدیل شدن اتریوم به یک "زنجیره ZK" است، جایی که لایه ۱ مسئول اجرای امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) جهانی با بلاک‌های بزرگ و سرعت ۱۰۰۰۰ تراکنش در ثانیه خواهد بود و گره‌های آن قادر خواهند بود به راحتی بر روی تلفن‌های همراه اجرا شوند. در این مدل، لایه ۲ مسئولیت اجرای سایر کاربردها و تراکنش‌های کوچکتر را بر عهده خواهد داشت و بدین ترتیب، مقیاس‌پذیری کلی شبکه به طور چشمگیری افزایش می‌یابد.

این معماری چندلایه‌ای، در واقع همان هدف نهایی و ایده‌آل در دنیای بلاکچین است: دستیابی به مقیاس‌پذیری عظیم بدون فدا کردن تمرکززدایی و امنیت. با توانایی اجرای گره‌ها بر روی دستگاه‌های مصرف‌کننده مانند تلفن‌های هوشمند، مشارکت در شبکه برای افراد بیشتری در سراسر جهان امکان‌پذیر می‌شود. این امر به تقویت هر چه بیشتر تمرکززدایی شبکه اتریوم و استحکام آن در برابر حملات متمرکز کمک می‌کند و امنیت کل اکوسیستم کریپتو را بالا می‌برد. این پیشرفت‌ها نه تنها نویدبخش یک آینده پرسرعت و کارآمد برای اتریوم هستند، بلکه به ساخت یک بستر امن‌تر و دسترس‌پذیرتر برای تمامی کاربران Web3 کمک شایانی می‌کنند.

اثبات آنی بلاک‌ها با سخت‌افزار مصرفی

دستیابی به مقیاس‌پذیری بالا بدون به خطر انداختن عدم تمرکز و امنیت، همواره یکی از اهداف اصلی در دنیای کریپتوکارنسی و بلاکچین، به ویژه برای شبکه اتریوم، بوده است. این چالش، با پیشرفت‌های اخیر شرکت Brevis و معرفی فناوری جدید zkEVM آن به نام Pico Prism، گامی بلند به سوی حل شدن برداشته است. این فناوری انقلابی، امکان اثبات آنی بلاک‌های اتریوم را با استفاده از سخت‌افزارهای مصرفی فراهم کرده و مسیر را برای دستیابی به ۱۰۰۰۰ تراکنش در ثانیه هموارتر می‌سازد. این دستاورد نه تنها از لحاظ فنی چشمگیر است بلکه چشم‌انداز جدیدی برای آینده وب۳ و اعتبارسنجی غیرمتمرکز، حتی بر روی گوشی‌های هوشمند، ارائه می‌دهد.

نوآوری Brevis: اثبات آنی با پردازنده‌های گرافیکی مصرفی

شرکت Brevis، فعال در زمینه مقیاس‌پذیری اتریوم، با معرفی یک zkEVM پیشرفته برای اثبات آنی (Real-Time Proving یا RTP)، توانسته است بلاک‌های اتریوم را تقریباً بلافاصله و با استفاده از پردازنده‌های گرافیکی (GPUs) معمولی مخصوص بازی، به جای ابررایانه‌های گران‌قیمت، اثبات کند. این دستاورد یک تغییر پارادایم در فرآیند ZK-proof محسوب می‌شود. در آزمایش‌های انجام شده در سپتامبر، فناوری Pico Prism Brevis به نرخ اثبات ۹۹.۶% آنی در کمتر از ۱۲ ثانیه دست یافت. اثبات آنی به معنای تولید یک گواهی رمزنگاری مبنی بر اجرای صحیح یک بلاک، سریع‌تر از تولید بلاک‌های جدید است. این سرعت و کارایی، پیش از این نیازمند سخت‌افزار بسیار گران‌قیمت و پیچیده بود، اما اکنون با استفاده از ۶۴ کارت گرافیک Nvidia RTX 5090، که پرچم‌دار مدل‌های گیمینگ است، محقق شده است. Brevis همچنین یک نقشه راه برای دستیابی به ۹۹% اثبات آنی با کمتر از ۱۶ کارت RTX 5090 در ماه‌های آینده را نیز ارائه داده است که نشان‌دهنده پتانسیل بالای این تکنولوژی در کاهش مصرف انرژی و افزایش دسترسی است.

رفع گلوگاه مقیاس‌پذیری اتریوم و اعتبارسنجی سبک

در حال حاضر، هر اعتبارسنج (validator) در شبکه اتریوم برای تأیید بلاک‌ها، هر تراکنش را مجدداً اجرا می‌کند که این فرآیند نیازمند سخت‌افزار گران‌قیمت بوده و یک گلوگاه اساسی در مسیر مقیاس‌پذیری ایجاد می‌کند. دستاورد Brevis این گلوگاه را برطرف کرده و اعتبارسنجی سبک‌وزن را برای اولین بار عملی می‌سازد. بر اساس نقشه راه اتریوم، اعتبارسنج‌ها به جای اجرای مجدد تراکنش‌ها، صرفاً به تأیید گواهی‌های دانش صفر (ZK-proofs) روی خواهند آورد. این تغییر اساسی به لایه پایه (Layer 1 یا L1) اتریوم امکان می‌دهد تا به ۱۰,۰۰۰ تراکنش در ثانیه (TPS) دست یابد. رایان شان آدامز از Bankless پیش‌بینی کرده است که با رشد سه‌برابری سالانه، مقیاس‌پذیری L1 اتریوم می‌تواند تا آوریل ۲۰۲۹ به این هدف بزرگ دست پیدا کند. این یعنی فرآیند اثبات، که از نظر محاسباتی بسیار سنگین بود، بالاخره با سرعت تولید بلاک‌ها هماهنگ شده است و این همگام‌سازی با استفاده از سخت‌افزارهای مصرفی و مقرون‌به‌صرفه صورت می‌گیرد که برای آینده غیرمتمرکزسازی بسیار حیاتی است.

اتریوم به عنوان یک zk-chain: آینده‌ای با نودهای تلفنی

بنیاد اتریوم این دستاورد را "یک گام بزرگ به سوی آینده اتریوم" توصیف کرده و مایک وارنر، کارآفرین حوزه فناوری، اظهار داشته که "آینده نودهای تلفنی به واقعیت پیوسته است." این تحولات نشان می‌دهد که اتریوم در حال تبدیل شدن به یک "zk-chain" است؛ جایی که لایه ۱ (L1) مسئولیت اجرای امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) جهانی را با بلاک‌های بزرگ و سرعت ۱۰,۰۰۰ تراکنش در ثانیه بر عهده خواهد داشت و نودهای آن حتی بر روی گوشی‌های هوشمند نیز قابل اجرا خواهند بود، در حالی که لایه ۲ (Layer 2 یا L2) سایر کاربردها را مدیریت خواهد کرد. این چشم‌انداز در واقع همان "جام مقدس" بلاکچین است: مقیاس‌پذیری عظیم بدون به خطر انداختن عدم تمرکز و امنیت. ارتقاء Fusaka اتریوم، که انتظار می‌رود در دسامبر منتشر شود، به گفته جاستین دریک، محقق امنیتی بیت‌کوین، اثبات آنی را ساده‌تر خواهد کرد. او توضیح داد که EIP-7825 (یک پیشنهاد بهبود اتریوم) با محدود کردن مصرف گس برای هر تراکنش، امکان اثبات موازی‌تر را از طریق زیربلاک‌ها فراهم می‌کند. او افزود که تا پایان سال، چندین تیم قادر خواهند بود هر بلاک EVM لایه ۱ را بر روی یک کلاستر ۱۶ GPU با مصرف کمتر از ۱۰ کیلووات به طور کلی اثبات کنند، که این امر پایداری و دسترسی به شبکه را بیش از پیش تقویت خواهد کرد.

تأثیر بر هدف ۱۰ هزار تراکنش بر ثانیه

دستیابی به مقیاس‌پذیری بالا، همواره یکی از چالش‌های اصلی در حوزهٔ بلاکچین، به ویژه برای شبکهٔ اتریوم بوده است. هدف بلندپروازانهٔ اتریوم برای رسیدن به ۱۰ هزار تراکنش بر ثانیه (TPS)، نیازمند پیشرفت‌های چشمگیری در فناوری‌های زیربنایی است. در این میان، معرفی فناوری جدید «پیکو پریزم» (Pico Prism) توسط شرکت Brevis، گامی مهم و تعیین‌کننده به سوی تحقق این هدف محسوب می‌شود. این فناوری که از یک ماشین مجازی اتریوم با دانش صفر (zkEVM) پیشرفته برای اثبات بی‌درنگ استفاده می‌کند، نه تنها پتانسیل اتریوم را برای افزایش ظرفیت تراکنش‌ها متحول می‌سازد، بلکه مسیر را برای اعتبارسنجی سبک‌تر و دسترسی‌پذیری بیشتر هموار می‌کند.

پیشرفت در اثبات بی‌درنگ و سخت‌افزار مصرفی

مفهوم «اثبات بی‌درنگ» (Real-Time Proving یا RTP) به معنای تولید یک گواه رمزنگاری‌شده مبنی بر اجرای صحیح یک بلوک، سریع‌تر از نرخ تولید بلوک‌های جدید است. این یک معیار حیاتی برای مقیاس‌پذیری لایهٔ اول (L1) اتریوم محسوب می‌شود. Brevis با فناوری پیکو پریزم خود، در یک آزمایش در ماه سپتامبر، به نرخ ۹۹.۶ درصد اثبات بی‌درنگ در کمتر از ۱۲ ثانیه دست یافته است. نکتهٔ حائز اهمیت این است که این دستاورد با استفاده از پردازنده‌های گرافیکی مصرف‌کننده (GPU) معمولی که برای بازی استفاده می‌شوند، به جای ابررایانه‌های گران‌قیمت، محقق شده است. این شرکت اعلام کرده که برای این منظور از ۶۴ کارت گرافیک Nvidia RTX 5090 استفاده کرده است، اما برنامهٔ کاری آن‌ها این است که در چند ماه آینده با کمتر از ۱۶ عدد از همین کارت‌ها، به ۹۹ درصد اثبات بی‌درنگ دست یابند.

این پیشرفت، یک تحول اساسی را نشان می‌دهد؛ فرآیند اثبات، که از نظر محاسباتی بسیار سنگین است، اکنون توانسته با سرعت تولید بلوک‌ها با استفاده از سخت‌افزارهای مصرفی مقرون‌به‌صرفه، همگام شود. این امر برای اولین بار، اعتبارسنجی سبک (Lightweight Validation) را به عملی واقعی تبدیل می‌کند. در حال حاضر، هر اعتبارسنج (Validator) برای تأیید بلوک‌ها، تمامی تراکنش‌ها را دوباره اجرا می‌کند که این فرآیند نیازمند سخت‌افزار گران‌قیمت بوده و یک گلوگاه اساسی ایجاد می‌کند. اما با این فناوری نوین، این محدودیت از بین خواهد رفت و اتریوم یک گام بزرگ به سوی آیندهٔ خود برمی‌دارد.

تحول در اعتبارسنجی و نقش zkEVM

نقشهٔ راه اتریوم نشان می‌دهد که اعتبارسنج‌ها به جای اجرای مجدد تراکنش‌ها، صرفاً به تأیید «گواه اثبات دانش صفر» (ZK-proofs) روی خواهند آورد. این تغییر بنیادین، لایهٔ پایهٔ اتریوم (L1) را قادر می‌سازد تا به هدف ۱۰ هزار تراکنش بر ثانیه دست یابد. ران شان آدامز از Bankless پیش‌بینی کرده است که با نرخ رشد سالانهٔ سه برابر، مقیاس‌پذیری لایهٔ اول اتریوم می‌تواند تا آوریل ۲۰۲۹ به ۱۰ هزار تراکنش بر ثانیه برسد. zkEVM (Zero-Knowledge Ethereum Virtual Machine) که Brevis توسعه داده است، در قلب این تحول قرار دارد. zkEVM به اتریوم اجازه می‌دهد تا محاسبات پیچیده را به‌صورت "آف‌چین" انجام داده و تنها اثبات صحت آن‌ها را "آن‌چین" تأیید کند، بدون اینکه نیاز به افشای تمام داده‌ها باشد؛ این ویژگی نه تنها مقیاس‌پذیری را به شدت افزایش می‌دهد، بلکه حریم خصوصی را نیز بهبود می‌بخشد.

این فناوری به شبکهٔ اتریوم اجازه می‌دهد تا به‌تدریج به یک «zk-chain» تبدیل شود؛ جایی که لایهٔ اول (L1) به عنوان بستر اصلی دیفای (DeFi) جهانی عمل کرده، بلوک‌های بزرگ با ۱۰ هزار تراکنش بر ثانیه را پردازش کند و گره‌های آن قادر به اجرا بر روی تلفن‌های همراه باشند. در همین حال، لایهٔ دوم (L2) نیز سایر کاربردها و تراکنش‌ها را مدیریت خواهد کرد. این چشم‌انداز، اساساً «جام مقدس» بلاکچین را محقق می‌کند: مقیاس‌پذیری عظیم بدون فدا کردن غیرمتمرکزسازی یا امنیت، که سنگ‌بنای اعتماد در دنیای وب ۳ است.

آینده اتریوم: گره‌های تلفن‌همراه و مقیاس‌پذیری عظیم

این موفقیت Brevis، چشم‌انداز «تلفن به عنوان گره» (phone-as-a-node) را به واقعیت نزدیک‌تر می‌کند. مایک وارنر، کارآفرین حوزهٔ فناوری، این اتفاق را «یک گام بزرگ به سوی آیندهٔ اتریوم» خوانده است. تصور کنید که هر کاربر می‌تواند تنها با استفاده از تلفن هوشمند خود، در اعتبارسنجی شبکهٔ اتریوم مشارکت داشته باشد. این امر به افزایش چشمگیر غیرمتمرکزسازی و مقاومت شبکه در برابر سانسور کمک می‌کند، زیرا تعداد گره‌ها به طور بالقوه می‌تواند به میلیون‌ها نفر برسد و قدرت را از دست بازیگران بزرگ متمرکز خارج کند.

ارتقاء «فوساکا» (Fusaka) اتریوم، که انتظار می‌رود در دسامبر معرفی شود، نقش مهمی در ساده‌سازی اثبات بی‌درنگ ایفا خواهد کرد. جاستین دریک، محقق امنیت بیت‌کوین، توضیح داده است که EIP-7825 (پیشنهاد بهبود اتریوم) استفاده از گس (gas) برای هر تراکنش را محدود می‌کند و امکان اثبات موازی‌تر را از طریق زیربلوک‌ها (subblocks) فراهم می‌سازد. او اضافه کرده است که تا پایان سال، چندین تیم قادر خواهند بود هر بلوک EVM لایهٔ اول را بر روی یک کلاستر ۱۶ GPU اثبات کنند که مجموعاً کمتر از ۱۰ کیلووات برق مصرف خواهد کرد. این تحولات نه تنها به هدف ۱۰ هزار تراکنش بر ثانیه کمک می‌کنند، بلکه پایداری و کارایی انرژی شبکه را نیز بهبود می‌بخشند و اتریوم را به سمت تبدیل شدن به یک بلاکچین مقیاس‌پذیر، امن و واقعاً غیرمتمرکز سوق می‌دهند. این تغییرات، پتانسیل بالایی برای نوآوری در برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) و حوزهٔ دیفای ایجاد می‌کنند و تجربهٔ کاربری را به شکل محسوسی ارتقاء خواهند داد.

نقش آپگریدهای آینده در تسهیل فرآیند اثبات

دنیای کریپتو و بلاکچین به طور مداوم در حال تحول است و اتریوم، به عنوان یکی از پیشگامان این عرصه، همواره در تلاش برای بهبود مقیاس‌پذیری و کارایی خود بوده است. یکی از بزرگترین چالش‌های پیش روی این شبکه، فرآیند اثبات بلاک‌ها (block proving) است که به طور سنتی نیازمند سخت‌افزار گران‌قیمت و محاسبات سنگین بوده است. با این حال، پیشرفت‌های اخیر و آپگریدهای آینده نویدبخش تسهیل چشمگیر این فرآیند هستند که می‌تواند اتریوم را یک گام به دستیابی به هدف بلندپروازانه ۱۰ هزار تراکنش در ثانیه (TPS) نزدیک‌تر کند.

چالش‌های کنونی و ضرورت اثبات بلادرنگ

در حال حاضر، اعتبارسنج‌ها (validators) در شبکه اتریوم برای تأیید صحت بلاک‌ها، هر تراکنش را مجدداً اجرا می‌کنند. این رویکرد، علاوه بر نیاز به سخت‌افزار قدرتمند و پرهزینه، یک گلوگاه اساسی برای مقیاس‌پذیری ایجاد می‌کند. هدف اصلی، رسیدن به "اثبات بلادرنگ" (Real-Time Proving یا RTP) است؛ به این معنا که بتوان یک اثبات رمزنگاری (cryptographic proof) مبنی بر اجرای صحیح یک بلاک را، سریع‌تر از تولید بلاک‌های جدید، تولید کرد. شرکت بریویس (Brevis) با معرفی فناوری zkEVM پیشرفته خود، گام مهمی در این راستا برداشته است. این شرکت توانسته است با استفاده از پردازنده‌های گرافیکی مصرفی (GPU) مانند کارت‌های گرافیک انویدیا RTX 5090، به ۹۹.۶ درصد اثبات بلادرنگ بلاک‌های لایه ۱ اتریوم دست یابد که نشان‌دهنده پتانسیل بالای این رویکرد است. این موفقیت، راه را برای اعتبارسنجی سبک‌وزن (lightweight validation) با استفاده از سخت‌افزار مقرون‌به‌صرفه، برای اولین بار هموار می‌کند و بنیاد اتریوم آن را "یک گام بزرگ به سوی آینده اتریوم" می‌نامد.

بر اساس نقشه راه اتریوم، اعتبارسنج‌ها در آینده از بازاجرای تراکنش‌ها به سمت صرفاً تأیید اثبات‌های دانش صفر (ZK-proofs) حرکت خواهند کرد. این تغییر، امکان می‌دهد تا لایه اصلی (L1) به سرعت ۱۰,۰۰۰ تراکنش در ثانیه دست یابد. رایان شان آدامز از بنکلس (Bankless) پیش‌بینی می‌کند که با این سرعت رشد، مقیاس‌پذیری لایه ۱ اتریوم می‌تواند تا آوریل ۲۰۲۹ به این میزان TPS برسد. این تحول، زیربنای تحقق رویای یک اتریوم مقیاس‌پذیر و در عین حال امن و غیرمتمرکز را فراهم می‌آورد که با چالش‌های کنونی موجود در برخی سیستم‌های بلاکچین مقابله می‌کند.

آپگرید فوساکا و EIP-7825: گامی نوین در کارایی

در راستای تسهیل فرآیند اثبات بلادرنگ و تسریع دستیابی به اهداف مقیاس‌پذیری، آپگریدهای کلیدی در نقشه راه اتریوم برنامه‌ریزی شده‌اند. یکی از این آپگریدهای مهم، "فوساکا" (Fusaka) است که انتظار می‌رود در ماه دسامبر معرفی شود. جاستین دریک، محقق امنیتی بیت‌کوین، توضیح داده است که آپگرید فوساکا به طور قابل توجهی فرآیند اثبات بلادرنگ را ساده‌تر خواهد کرد. این سادگی، به نوبه خود، کارایی شبکه را افزایش داده و نیازهای محاسباتی را کاهش می‌دهد.

علاوه بر فوساکا، استاندارد بهبود اتریوم EIP-7825 نقش حیاتی در این تحول ایفا می‌کند. EIP-7825 میزان مصرف گس (gas usage) برای هر تراکنش را محدود می‌کند، که این امر امکان "اثبات موازی" (parallel proving) بیشتر را از طریق "ساب‌بلاک‌ها" (subblocks) فراهم می‌آورد. این قابلیت به معنی آن است که می‌توان چندین بخش از بلاک‌ها را به صورت همزمان اثبات کرد، که سرعت کلی فرآیند را به شدت بالا می‌برد. دریک همچنین اشاره کرده است که تا پایان سال جاری، چندین تیم قادر خواهند بود هر بلاک EVM لایه ۱ را با استفاده از یک کلاستر ۱۶ کارته گرافیک (GPU) با مصرف کلی کمتر از ۱۰ کیلووات به اثبات برسانند. این دستاوردها، مسیر اتریوم را به سوی تبدیل شدن به یک "زنجیره دانش صفر" (zk-chain) هموارتر می‌کند که در آن کارایی و امنیت در کنار هم تضمین می‌شوند.

تمرکززدایی و آینده نودهای تلفن همراه

یکی از جذاب‌ترین چشم‌اندازهای آینده اتریوم، امکان اجرای نودها (nodes) بر روی تلفن‌های همراه است. مایک وارنر، کارآفرین حوزه فناوری، این ایده را "آینده‌ای که نود تلفن همراه به واقعیت تبدیل می‌شود" توصیف کرده است. توانایی اثبات بلادرنگ بلاک‌ها با سخت‌افزار مصرفی و حتی تلفن‌های هوشمند، به طور چشمگیری دسترسی به شبکه اتریوم را افزایش می‌دهد. این امر به معنای تمرکززدایی بیشتر شبکه است؛ چرا که افراد بیشتری می‌توانند به سادگی به عنوان اعتبارسنج شرکت کنند و دیگر نیازی به سرمایه‌گذاری هنگفت در سخت‌افزار پیشرفته نیست. این تحولات اساسی، تضمین‌کننده امنیت و پایداری بلندمدت شبکه بلاکچین اتریوم در اکوسیستم وب ۳ خواهد بود.

همانطور که رایان شان آدامز توضیح می‌دهد، اتریوم در حال تبدیل شدن به یک زنجیره دانش صفر است که در آن لایه ۱ برای اجرای دیفای (DeFi) جهانی با بلاک‌های بزرگ و سرعت ۱۰,۰۰۰ تراکنش در ثانیه، و نودهایی که بر روی تلفن همراه اجرا می‌شوند، به کار گرفته خواهد شد، در حالی که لایه ۲ مسئولیت سایر عملیات را بر عهده خواهد داشت. این چشم‌انداز، هدف نهایی بلاکچین محسوب می‌شود: دستیابی به مقیاس‌پذیری عظیم بدون فدا کردن تمرکززدایی یا امنیت. با پیشرفت‌هایی مانند کار بریویس و آپگریدهای آتی مانند فوساکا و EIP-7825، اتریوم در حال برداشتن گام‌های محکمی به سوی این آینده روشن در حوزه کریپتو است.

چشم‌انداز نهایی: نودهای موبایلی و مقیاس‌پذیری انبوه

پیکو پریزم: انقلابی در اثبات آنی بلاک‌های اتریوم

فناوری بلاکچین اتریوم همواره در تلاش برای دستیابی به مقیاس‌پذیری بالا بدون به خطر انداختن امنیت و تمرکززدایی بوده است. در همین راستا، شرکت Brevis از یک فناوری مقیاس‌پذیری جدید به نام Pico Prism رونمایی کرده که گام بزرگی به سوی تحقق این هدف محسوب می‌شود. این دستاورد قابل توجه، اثبات ۹۹.۶ درصد از بلاک‌های اتریوم را به صورت بلادرنگ با استفاده از واحدهای پردازش گرافیکی (GPU) مصرف‌کننده امکان‌پذیر می‌سازد. به جای تکیه بر ابرکامپیوترهای گران‌قیمت، Pico Prism می‌تواند بلاک‌های اتریوم را تقریباً آنی با استفاده از کارت‌های گرافیک گیمینگ معمولی اثبات کند. Brevis اعلام کرده که در آزمایش‌های خود از ۶۴ کارت گرافیک Nvidia RTX 5090 استفاده کرده و در سپتامبر گذشته، این فناوری توانست ۹۹.۶ درصد از بلاک‌ها را در کمتر از ۱۲ ثانیه اثبات کند. این سرعت بالای اثبات، به معنای تولید اثبات‌های رمزنگاری شده برای اجرای صحیح یک بلاک، سریع‌تر از تولید بلاک‌های جدید است.

چگونه اثبات بلادرنگ، مقیاس‌پذیری اتریوم را متحول می‌کند؟

اثبات بلادرنگ (Real-Time Proving یا RTP) یک مفهوم کلیدی در این پیشرفت است. در حال حاضر، هر اعتبارسنج (validator) برای تأیید بلاک‌ها، تمامی تراکنش‌ها را مجدداً اجرا می‌کند که این فرآیند نیازمند سخت‌افزار گران‌قیمت بوده و یک گلوگاه اساسی در مقیاس‌پذیری اتریوم ایجاد می‌کند. اما با Pico Prism و فناوری اثبات دانش صفر (ZK-proofs)، این وضعیت در حال تغییر است. ZK-proofs امکان می‌دهند تا صحت یک تراکنش بدون افشای جزئیات آن اثبات شود، که این امر بار محاسباتی را به شدت کاهش می‌دهد. طبق نقشه راه اتریوم، اعتبارسنج‌ها در آینده به جای اجرای مجدد تراکنش‌ها، صرفاً صحت ZK-proofها را تأیید خواهند کرد. این تغییر بنیادین، لایه پایه اتریوم (L1) را قادر می‌سازد تا به ۱۰,۰۰۰ تراکنش بر ثانیه (TPS) دست یابد. رایان شان آدامز از Bankless پیش‌بینی کرده است که با نرخ رشد فعلی، اتریوم تا آوریل ۲۰۲۹ به این هدف خواهد رسید.

نقش به‌روزرسانی‌های اتریوم و آینده نودهای موبایلی

پیشرفت‌های فنی مانند Pico Prism، تنها بخشی از پازل هستند. به‌روزرسانی‌های آتی اتریوم نیز در این مسیر نقش حیاتی ایفا می‌کنند. ارتقاء «فوساکا» (Fusaka) اتریوم که انتظار می‌رود در دسامبر منتشر شود، اثبات بلادرنگ را ساده‌تر خواهد کرد. جاستین دریک، محقق امنیتی بیت‌کوین، توضیح می‌دهد که «EIP-7825» (یک پیشنهاد بهبود اتریوم) با محدود کردن مصرف گس (gas) برای هر تراکنش، امکان اثبات موازی‌تر از طریق زیربلاک‌ها را فراهم می‌کند. او اضافه کرد که تا پایان سال جاری، چندین تیم قادر خواهند بود هر بلاک EVM لایه ۱ را با استفاده از یک کلاستر ۱۶ GPU و مصرف کمتر از ۱۰ کیلووات برق، اثبات کنند. این تحولات، چشم‌انداز آینده اتریوم را به طور فزاینده‌ای روشن‌تر می‌کنند و همانطور که بنیاد اتریوم و کارآفرینان حوزه فناوری تاکید کرده‌اند، «آینده تلفن هوشمند به عنوان یک نود» اکنون واقعیت پیدا کرده است. این یعنی کاربران می‌توانند با گوشی‌های همراه خود به اعتبارسنجی شبکه کمک کنند، که تمرکززدایی را به اوج خود می‌رساند.

جمع‌بندی و توصیه نهایی: اتریوم به سوی یک بلاکچین مقیاس‌پذیر و غیرمتمرکز

دستاوردهای اخیر Brevis با Pico Prism، نشان‌دهنده یک جهش بزرگ برای اکوسیستم اتریوم است. این فناوری، با استفاده از سخت‌افزار مصرف‌کننده برای اثبات بلادرنگ بلاک‌ها، نه تنها بار محاسباتی را به شدت کاهش می‌دهد، بلکه راه را برای مقیاس‌پذیری بی‌سابقه هموار می‌کند. هدف نهایی اتریوم، تبدیل شدن به یک «زنجیره ZK» (zk-chain) است که در آن لایه اول (L1) بتواند امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) جهانی را با ۱۰,۰۰۰ تراکنش بر ثانیه اجرا کند و نودها حتی روی گوشی‌های هوشمند کار کنند، در حالی که لایه‌های دوم (L2) سایر برنامه‌ها را مدیریت می‌کنند. این به معنای دستیابی به «جام مقدس بلاکچین» است: مقیاس‌پذیری عظیم بدون فدا کردن تمرکززدایی یا امنیت. برای کاربران و فعالان این حوزه، این تحولات نشان‌دهنده آینده‌ای روشن‌تر برای اتریوم است که در آن مشارکت گسترده‌تر و دسترسی آسان‌تر به شبکه امکان‌پذیر خواهد بود. همواره به یاد داشته باشید که درک عمیق فناوری‌های زیربنایی، کلید تصمیم‌گیری‌های آگاهانه در دنیای کریپتو است. با پیشرفت‌هایی اینچنین، اتریوم یک قدم به آینده‌ای کاملاً مقیاس‌پذیر و غیرمتمرکز نزدیک‌تر می‌شود.